Discover Chibet

Ja，leven nog！Na een prachtige en zeer indrukwekkende tocht van zeven dagen door de binnenlanden van Tibet zijn we dan eindelijk in Lhasa aangekomen！
Ons avontuur begon een Lijang，een verschrikkelijk toeristisch stadje in het zuid-westen van China，waar we door onze chauffeur opgepikt werden om aan de reis naar het dak van de wereld te beginnen。Onze reisgenote was een Nederlandse vrouw，Elsien，die in Kunming China chinees studeerde en zij zou zodoende dus niet alleen als reispartner maar tegelijkertijd ook als tolk voor de chauffeur，die enkel gebrekkig Chinees en gebrekkig Tibetaans sprak，fungeren。
De tocht van Lijang naar Lhasa zou dus zeven dagen in beslag nemen，maar pas na twee dagen rijden door woeste landschappen，besneeuwde bergtoppen en onherbergzame hoogvlaktes bereikten we dan daadwerkelijk Tibet。
En dat begon gelijk lekker，zonder ook maar ons paspoort te laten zien redden we zonder problemen Tibet binnen，maar al gauw zagen we de eerste problemen al opdoemen。Of nouja，‘problemen‘，het zou alleen maar vooruitgang moeten zijn，maar we hebben ondervonden dat wegen verbeteren in China een compleet ander begrip is dat hoe wij het kennen。In Nederland wordt er keurig netjes een stukje weg opgebroken，vernieuwd， en dan begint men aan het volgende stukje，en altijd is er een goede，duidelijk aangegeven omleiding te vinden。In China kan je van dit soort situaties alleen maar dromen！Aangezien er zoveel mensen in China zijn，moet er veel werk verschaft worden，en dat doe je niet door een weg stukje voor stukje te vernieuwen，neeee，dat doe je door simpelweg driehonderd kilometer in een keer op te breken，er een paar duizend man aan het werk te zetten，en het werk op te houden door geen omleidingen aan te leggen zodat bij iedere passerende auto het werk weer even stilgelegd moet worden！En dat bovendien allemaal in bergen die tot 4500 meter hoog reiken，welkom tot absurdistisch China！
Wel，goed，na onze eerste dag in Tibet compleet door elkaar geschudt te zijn op deze opgebroken hobbelwegen，konden we de tweede dag op een wat rustigere manier genieten van het prachtige landschap waar we doorheentrokken。Overal in de bergen om ons heen zagen we de typische kleine Tibetaanse dorpjes met spierwitte huizen en rijkelijk versierde kozijnen en kantelen，met hier en daar een verdwaalde kudde yaks en een Tibetaanse herder die regelrecht uit‘Lord of the Rings‘gestapt lijkt te zijn！
Helaas hebben we wel ontdekt gedurende deze trip dat Tibet in de verste verte Tibet niet meer is，aangezien China hier al zo‘n 50 jaar de baas is，en zij uiteraard ook niet stil hebben gezeten （lees：UNDERSTATEMENT）， zijn grote delen van Tibet grotendeels ’verchineest‘ （is dat een woord？？）。De meeste dorpjes waar we langs kwamen waar meer dan tien families woonden，waren niet meer dan Chineze kolonies in de Tibetaanse hooglanden，met de lelijkste huizen （badkamertegels en beton aan de buitenkant？！）， de goorste toiletten （poep op plekken waar we de badkamertegels hadden moeten vinden！）en toch wel weer iedere dag het lekkerste eten （schaam，schaam， maar niets verslaat de Chinese keuken，zelfs geen yakboterthee of deeg met thee！）。
Toch hebben we weer iedere dag onze ogen uitgekeken，de landschappen waar de door heen zijn getrokken waren werkelijk adembenemend：overal om ons heen besneeuwde bergtoppen van zes-， of zevenduizend meter，fabuleuze valleien， knalblauwe rivieren en de meest idyllische kleine Tibataanse dorpjes。En dan maakt een opstopping zo nu en dan ook niet zo veel uit，of het nou door een kudde yaks is of doordat je een halve dag langs de weg zit omdat de rem van je auto afgebroken is！
Een van de mooiste dingen tijdens deze trip is toch wel het contact met het Tibetaanse Boeddhisme geweest。Overal in de bergen zie je spierwitte stupa‘s （soort kapelletjes） geflankeerd door een hele rits felgekleurde gebedsvlaggen，bruggen onherkenbaar ’gecamoufleerd‘ door deze zelfde gebedsvlaggen en het meest bijzondere van allemaal toch wel de pelgrims die je onderweg tegenkomt。Deze pelgrims kwamen we het eerst zo’n vijfhonderd （！）kilometer van Lhasa tegen， en we zagen ze langs de weg iedere twee passen zich languit op de grond werpen，met het voorhoofd de grond aan te raken，weer op te staan en dat zo‘n 500。000 keer herhalen totdat ze in Tibet zijn！Onvoorstelbaar，wat een toewijding，wat een kracht， wat een magie en wat een idioterie！

Zo，daar zijn we weer，vanuit Shigatseinmiddels（zo‘n 100km richting het zuiden）。 We hebben ongeveer een week in Lhasa doorgebracht，en zijn daar veel te weten gekomen over de werkelijke situatie in Tibet，dat wil zeggen：de onderdrukking van China。Maar om de boel een beetje op orde te houden zal ik eerst het verhaal van onze trip richting Lhasa afmaken en jullie pas daarna gaan vervelen met wat ‘politiek awareness’ gelul。
Goed，de religie，daar waren we gebleven。Een van de dingen die Tibet zo beroemd maakt zijn zijn/haar gigantische，prachtige，sprookjesachtige en strenggecontroleerde Boeddhistische kloosters。Het eerste klooster dat we in Tibet bezochten was het zogenaamde Lamali klooster。De klooster is gesitueerd in de buurt van een van de meest verschrikkelijke ‘China is taking over’voorbeelden die we hebben gezien：de stad Bayi。 Bayi is een compleet moderne Chinese stad in het midden van een prachtige vallei。Het geeft je werkelijk een ongemakkelijk gevoel na een paar dagen prachtige natuur，hooglanden en tibetaanse dropjes opeens een metropolis van beton en badkamertegels binnen te rijden，met brede boulevards，dikke chinezen en ik weet niet hoeveel tankstations。
Maar dat terzijde，in de buurt van Bayi was dus een klooster gesitueerd，en hoewel onze verwachtingen hiervan sterk gedaald waren na het zien van de stad，de brede weg er naartoe， het door chinezen ontworpen Tibetaanse kant en klare ‘doe-het-zelf‘ dorp en de veel te hoge entrée bleek dit godzijdank allemaal nergens op gebaseerd te zijn op het moment dat we de poort doorstapten。Het was alsof je met een stap vijfhonderd jaar terug in de tijd ging，direct na de poort waren vier reusachtige gebedsmolens te vinden，ieder zo’n drie meter hoog，waar groepjes hoogbejaarde，tandenloze en gerimpelde bejaarden om heen zaten om samen deze molens in beweging te houden terwijl ze met de vrije hand een kleinere gebedsmolen draaiende hielden of de kralen van een rozenkrans zaten te tellen。Stuk voor stuk spleten deze gezichten in grote glimlachen uiteen toen ze ons zagen en werden we van alle kanten begroet met‘tashi delek’，de gebruikelijke begroeting in het tibetaans。Werkelijk prachtig om deze hoogbejaarde mensen daar allen gezamelijk nog zo intensief met religie bezig te zien terwijl er zo‘n vijftig kilometer verderop（in Bayi）uit alle macht geprobeerd wordt dit soort zaken uit het alledaagse leven te bannen。In dit klooster was ook nog een gebedsdienst aan de gang，waarbij de monniken in een temple in lange rijen tegenover elkaar zaten gebeden te reciteren op de maat van het hypnotiserende tromgeroffel。Ja，gelukkig，China heeft nog niet alles overgenomen， en op sommige plekken is de Tibetaanse cultuur dus nog daadwerkelijk in leven （dachten we op dat moment。。。）。
Een ander klooster dat we bezochten was het werkelijk reusachtige Ganden klooster in de buurt van Lhasa。Dit klooster biedt plaats aan duizenden monniken，hoewel er nu nog maar een paar honderd leven，is tijdens de Culturele Revolutie （jaren ‘50/‘60）geheel verwoest en nu weer opgebouwd en is voortdurend de dupe van pesterijen van de Chinese overhead vanwege hun nauwe relaties met de Dalai Lama。Zo mag er bijvoorbeeld geen opvolger voor de in 1997 overleden Lama（abt）gekozen worden en worden alle monniken zeer strict door de overheid geselecteerd，dat houdt ingeen opa die ooit een negatieve opmerking over Kameraad Mao heeft gemaakt！
Desalniettemin is dit nog altijd een prachtig klooster om te zien，gesitueerd boven op een berg op zo‘n 4500 meter hoogte！Maar helaas，helaas，de magie ontbreekt en verblijven die onderdak kunnen bieden aan vijfduizend man en nu door tweehonderd worden bewoont roept towel enigzins het idée van een spookstad op。
Dan eindelijk，na zeven dagen rijden kom je dan in Lhasa aan！Dat is toch echt wel gaaf hoor，een stad met zo‘n rijke geschiedenis，waar we zoveel over hebben gehoord en wat toch echt wel een van de meest magische reisdoelen is：LHASA！
Gelijk springt de reusachtige Potala （vroegere paleis van de Dalai Lama）in het oog，wat in het midden van de stad op een grote heuvel gebouwd is。Helaas is het nu niet meer dan een museum en een mooi gebouw （zonder meer het prachtigste bouwwerk wat we ooit hebben gezien！）en wordt het door de overheid met een belachelijk hoge entrée （10 euro！）uitgebuidt als toeristisch attractie。
Oke，merk dat ik vrij vaak pessimistisch overkom，en daarom is nu een stukje ‘politieke awareness’wel op z‘n plaats。Op het eerste gezicht lijkt Tibet een heerlijke plaats om te wonen， het ziet eruit alsof alle Tibetanen het prima voor mekaar hebben，hun religie mogen beleidden en dat de Chinese overheid hun eigenlijk niets dan goeds heft gebracht。Op het moment dat je niet verder kijkt dan je neus langs is en niet verder vraagt dan je tong lang is，zal je ook met deze gedachte in je hoofd het land weer verlaten。Als je echter enigzins je best doet met de mensen zelf （en niet alleen met de Chinese tourguide）in contact te komen，zal je van iedereen hetzelfde verhaal van verwoesting，onderdrukking，pesterijen en de meest idiote propaganda horen。We hebben enkele mensen gesproken die zelf naar India zijn gelopen，enkel en alleen om de Dalai Lama te zien，daar engels geleerd hebben en na terugkomst in Tibet geen andere keuze hebben dan om moet een souvenirkraampje op de hoek van de straat te staan omdat de overheid hun paspoort heft ingenomen en ze zodoende dus geen baan kunnen krijgen。Kloosters zien er prachtig uit，maar worden strict gecontroleerd door de overheid，alles wordt in de gaten gehouden，er zijn spionnen onder de monniken zelf en wee je gebeente als je ook maar een keer de naam van de Dalai Lama uitspreekt。Zelfs wij，als tourist，kunnen niet vrijelijk op straat of in een café over de Dalai Lama en de overheid in Ballingschap praten，omdat dan iedere Tibetaan die vervolgens contact met ons heft in gevaar komt。Gelukkig hebben we iets kunnen betekenen voor deze mensen，maar dat verhaal zal moeten wachten tot onze terugkomst omdat dat geen dingen zijn om op het wereldwijde web te bespreken。
Maar goed，Lhasa zelf is verder prachtig， het is grotendeels Chinese nieuwbouw，maar zo gauw je je in het oude gedeelte bevindt waan je je in een andere wereld：Halve ossen liggen gescalpeerd op straat，groepen monniken zitten op straathoeken gebeden te citeren，honderden mensen lopen al draaiend met hun gebedsmolen de khora （rondgang）rond de centrale Jokhang tempen en overall hangt de geur van wierook en yakboterlampen。Het is werkelijk magisch，oude mensen die nog zo gigantisch fit zijn，kilometers per dag lopen om hun kharma op peil te houden en vervolgens zonder enig gesteun of gekreun tientallen malen languit op de grond gaan voor de tempels。Het is alsof je continu op een filmset loopt （maar daar dragen alle chinezen met hun gigantische camera‘s dan ook wel weer enigzins aan bij；））。Ja， van Lhasa hebben we genoten，en het is absoluut een van de meest bijzondere plekken van onze reis geweest。
We hebben nog ongeveer een week hier in Tibet，zullen daarna naar Kathmandu，Nepal vertrekken。We wensen jullie allen het beste en geniet van de zomer daar！

PS。Jaah，ik weet het：foto‘s！Ze komen eraan！